Aantal klokkenluidersmeldingen meer dan verdubbeld

Het aantal meldingen van klokkenluiders is meer dan verdubbeld in 2024. 183 mensen meldden een vermoeden van een misstand op het werk bij een van de negen onafhankelijk instituten waar je veilig een melding kan doen. In 2023 waren het er bijna 100 minder. De meeste meldingen gaan over de bescherming van persoonsgegevens (46), volksgezondheid (28), financiële dienstverlening, producten & markten (22), voedselveiligheid (19) en consumentenbescherming (17). 129 van de 183 meldingen zijn nader onderzocht, bij 54 zijn de onderzoeken afgerond. Dat meldt het Huis voor Klokkenluiders in haar jaarverslag 2024.

Wet bescherming klokkenluiders (Wbk)

Sinds de invoering in 2023 van de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk) mogen medewerkers die een werkgerelateerde ‘misstand met maatschappelijk belang’ vermoeden rechtstreeks bij een externe instantie melden. Voorheen moesten zij dat eerst intern bij de werkgever doen. In de Wbk zijn negen bevoegde autoriteiten aangewezen waar een klokkenluider terecht kan als hij niet intern bij de eigen werkgever wil melden. Die negen autoriteiten behandelen de klokkenluider en de melding volgens verplichte wettelijke regels van de Wbk. Denk aan de inrichting van de meldkanalen, de vertrouwelijke omgang met meldingen en een wettelijke reactietermijn.

Negen wettelijk aangewezen meldpunten

Naast het Huis voor Klokkenluiders kunnen medewerkers een melding doen bij de Autoriteit Consument en Markt, de Autoriteit Financiële Markten, de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming, de Autoriteit Persoonsgegevens, De Nederlandsche Bank, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit en de Nederlandse Zorgautoriteit.

Huis voor Klokkenluiders

Het Huis voor Klokkenluiders coördineert en rapporteert namens alle negen autoriteiten. Onderling zijn ook afspraken gemaakt over doorverwijzing naar elkaar, zodat melders geen spoorzoekers worden. Melders kunnen overigens ook bij andere instanties een melding doen als dat meer op het terrein van hun werkveld ligt. Denk aan de onderwijsinspectie, de arbeidsinspectie, Mores voor de culturele sector of bij een van de vakbonden. Omdat deze instanties niet verplicht zijn om zich aan de regels van de Wbk te houden, zijn zij niet meegenomen in de rapportage.

Meer weten over omgaan met klokkenluiders in jouw organisatie? Lees dan de checklist Klokkenluidersregeling.