Onderzoek: expats zijn te afhankelijk van werkgever

Kleine vergissingen van werkgevers leiden tot grote problemen voor kennismigranten; beter bekend als expats. Als de werkgever vergeet door te geven aan de immigratiedienst dat een expat met zwangerschapsverlof gaat, een andere functie krijgt of meer gaat verdienen, dan kan de expat zijn verblijfspapieren verliezen en krijgt de werkgever soms ook een boete. Ook kunnen wijzigingen in arbeidsduur, het verlenen van onbetaald verlof direct aanleiding zijn de verblijfspapieren in te trekken omdat de expat dan niet meer voldoet aan het gestelde looncriterium. Vaak zijn werkgevers zich hiervan onvoldoende bewust. Deze afhankelijkheidsrelatie van expats omschrijft Tesseltje de Lange in een onderzoek van Radboud Universiteit Nijmegen over de kennismigrantenregeling, dat in augustus is gepubliceerd. Via de kennismigrantenregeling kunnen organisaties personeel aantrekken van buiten de Europese Unie.

Informatieplicht

Werkgevers die gebruikmaken van de kennismigrantenregeling moeten o.a. voldoen aan een informatieplicht aan immigratiedienst IND. Binnen 28 dagen moeten deze organisaties onder andere doorgeven wanneer:

Een expat met zwangerschapsverlof gaat
Een expat een hoger salaris krijgt
De arbeidsovereenkomst beëindigd wordt of dat de expat van functie verandert
De expat weer verhuist naar het land waar hij vandaan komt
De naam van het bedrijf verandert

Doen ze dit niet? Dan heeft dat dus vaak grote gevolgen voor de kennismigrant en zijn gezin.

Onafhankelijkheid

De Lange concludeert dat expats, vanwege de handhaving van het migratierecht en de angst om hun verblijfsstatus te verliezen, net zo kwetsbaar zijn als andere arbeidsmigranten. Langdurige afhankelijkheid van de werkgever en verblijfsonzekerheid maken expats kwetsbaar voor uitbuiting. Een duidelijke invulling van de zorgplicht van werkgevers en meer tijd voor expats dan de huidige drie maanden om een nieuwe werkgever te vinden (als ze minder dan 5 jaar bij een organisatie werken en buiten hun schuld om hun baan verliezen), kan volgens De Lange bijdragen aan de zelfstandigheid van expats.