Checklists
Laatst gewijzigd op: 30 oktober 2012

Loondoorbetaling bij ziekte

Als een werknemer ziek wordt, moet u het loon gewoon doorbetalen. Dat is de eerste twee jaar verplicht. Wettelijk gezien moet u minimaal 70% van het loon doorbetalen. In cao’s kunnen aanvullende afspraken staan. In veel cao’s staat bijvoorbeeld dat u in het eerste ziektejaar zelfs 100% van het loon doorbetaalt. Soms is het mogelijk om de loondoorbetaling te stoppen. In deze checklist leest u meer over de regels rondom loondoorbetaling bij ziekte.

Minimumeisen

Werknemers die ziek zijn en daardoor niet kunnen werken, hebben recht op twee jaar lang minimaal 70 procent van het laatstverdiende loon. Tijdens het eerste ziektejaar geldt een ondergrens van het minimumloon. Dat betekent dat u, als het bedrag onder deze grens komt, het loon aanvult tot dat minimumloon, in verhouding tot het aantal uren dat de medewerker werkt.

Deze ondergrens vervalt voor het tweede ziektejaar. Als het inkomen van de werknemer hierdoor minder is dan het minimumloon, dan kan hij zelf een toeslag aanvragen bij uitkeringsinstantie UWV. Er geldt overigens niet alleen een minimum, maar ook een maximum. De werkgever mag een werknemer over twee ziektejaren maximaal 170 procent van het laatstverdiende loon doorbetalen.

Maximum

Daarnaast is de werkgever maar verplicht om tot een bepaald maximumbedrag het loon door te betalen. Elk jaar stelt UWV een zogenaamd maximumloon vast. Kijk de cao goed na op aanvullende regelgeving. In sommige cao’s, maar ook in individuele arbeidsovereenkomsten, kunnen andere afspraken staan.

De praktijk

In de praktijk blijkt dat veel werkgevers in positieve zin afwijken van deze minimumeisen. In veel cao’s en individuele arbeidsovereenkomsten worden hogere percentages overeengekomen. Vaak wordt het eerste ziektejaar 100 procent van het loon doorbetaald. In het tweede jaar volgt dan pas de verlaging naar 70 procent van het laatstverdiende loon.

Opvolgende ziekteperiodes

Na twee jaar ziekte stopt de loondoorbetalingsplicht voor de werkgever. Maar wat nu als de werknemer zich hersteld meldt na een ziekteperiode? Betekent dit dat bij een volgende ziekmelding de teller weer op nul staat? Niet als er slechts vier weken tussen de betermelding en de nieuwe ziektemelding zit, dan telt de duur namelijk gewoon door.

Tijdelijk contract

De loondoorbetalingsplicht van twee jaar geldt ook voor werknemers met een tijdelijk contract. Als de arbeidsovereenkomst binnen twee jaar afloopt en niet wordt verlengd, neemt het UWV de loondoorbetaling over. Als de werknemer bij het einde van het contract langer dan zes weken ziek is moet u samen met hem een re-integratieverslag opstellen. UWV beoordeelt dan of er voldoende is gedaan om een uitkering te voorkomen.

Wachtdagen

Het komt voor dat er in individuele arbeidsovereenkomsten en cao’s afspraken worden gemaakt over zogenaamde ‘loonvrije wachtdagen’. Zo’n afspraak houdt in dat de werkgever de eerste twee dagen waarin een werknemer ziek is, geen loon hoeft door te betalen. U kunt maximaal twee wachtdagen inhouden en als een werknemer binnen vier weken weer ziek wordt, dan mag u niet opnieuw wachtdagen inhouden.

Door het gebruik van wachtdagen kunt u het kortdurende verzuim in uw organisatie terugdringen. U kunt alleen gebruikmaken van wachtdagen als dit in de cao of arbeidsovereenkomst is overeengekomen.

Uitzonderingen

Naast de wachtdagen zijn er nog een aantal andere situaties waarin uw werkgever bij ziekte geen loon hoeft door te betalen:

  • een werknemer heeft met opzet zichzelf arbeidsongeschikt heeft gemaakt;
  • de ziekte is het gevolg van een gebrek dat de werknemer tijdens de sollicitatiefase heeft verzwegen;
  • de werknemer belemmert zijn herstel met opzet;
  • de werknemer weigert passende, vervangende werkzaamheden;
  • de werknemer weigert mee te werken aan zijn re-integratieverplichtingen;
  • de werknemer houdt zich niet aan de controlevoorschriften (denk hierbij aan het negeren van een uitnodiging van de bedrijfsarts).

Opschorten en stoppen loondoorbetaling

In de praktijk komen bovenstaande situaties vrij weinig voor. Wanneer u er toch mee te maken heeft kunt u, na schriftelijke waarschuwingen, overgaan tot het opschorten van de loondoorbetaling. Als de werknemer dan toch aan zijn verplichtingen voldoet moet u met terugwerkende kracht het loon alsnog doorbetalen.

Wanneer de werknemer na herhaalde waarschuwingen nog steeds niet aan zijn verplichtingen voldoet, dan kunt u de loondoorbetaling stopzetten. Daarvoor heeft u wel toestemming nodig van UWV.

Andere beloningsvormen

In de meeste gevallen moet uw werkgever een zieke werknemer dus gewoon loon doorbetalen. Maar wat valt er onder het loon? Zaken zoals vakantiegeld, een dertiende maand en ploegentoeslag in ieder geval wel. U zult deze zaken dus gewoon moeten doorbetalen (tot 70 procent van het maximumloon). Andere vormen van beloning zoals een auto van de zaak of het gebruik van een mobiele telefoon en laptop vallen niet onder de loondoorbetalingsplicht.

Uit jurisprudentie blijkt echter dat de meeste rechters, zeker wanneer het gaat om een relatief kort verzuimgeval, niet akkoord gaan met het stopzetten van deze vorming van beloning.

Neem in de arbeidsovereenkomst een bepaling op waarin staat dat de werknemer bij meer dan drie ziektemaanden de leaseauto moet inleveren. Zo weet iedereen waar hij aan toe is in geval van langdurig ziekteverzuim.

Verlenging loondoorbetaling

Na twee jaar vervalt de verplichting van de werkgever om het loon door te betalen aan een zieke werknemer. Het dienstverband eindigt en de werknemer krijgt een uitkering via UWV. Uw werkgever kan ervoor kiezen om het loon langer door te betalen dan twee jaar. Bijvoorbeeld wanneer een werknemer al voor een groot gedeelte alweer aan het werk is. Hiervoor moeten de werkgever en werknemer dan wel samen een verzoek indienen bij UWV. Wanneer de werkgever dan alsnog de loonbetaling wil stoppen, dan kan dat pas na inschakeling van UWV.