Hormonale klachten taboe op de werkvloer

1,4 miljoen werkende vrouwen in Nederland hebben regelmatig last van hormoongerelateerde gezondheidsklachten. Hoewel deze klachten hun functioneren beïnvloeden, praat 40% hier niet over op het werk. Als ze er wel over praten, doen ze dat liever met een collega (43%), dan met de leidinggevende 10%) of de bedrijfsarts (2%). Dat blijkt uit een recent verschenen verdiepend onderzoek van CBS/TNO op de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA).

Nadelig gevolgen

Vrouwen zijn terughoudend en soms verzwijgen ze hun klachten. Een op de vijf respondenten denkt dat openheid over hun klachten een nadelige gevolgen heeft op hun carrière. Mannen geven aan dit niet te herkennen. Het is juist deze kloof die vrouwen ervan weerhoudt hierover te praten. De klachten die vrouwen ervaren variëren en hangen af van de hormonale fase waarin vrouwen zitten. Zo overheersen in de overgang klachten als slecht slapen, minder goed kunnen concentreren (brain fog), opvliegers en geheugenproblemen, terwijl de menstruatie gepaard kan gaan met hoofdpijn, buikkrampen, rugpijn, vermoeidheid en prikkelbaarheid.

Verzuim

Hoewel problematisch verzuim vaak wordt genoemd in verband met menstruatie- en overgangsklachten, blijkt dat niet uit de cijfers. Hoewel vrouwen met dergelijke klachten meer verzuimen dan vrouwen zonder, gaat het om ‘statistisch significante, maar niet relevante verschillen’. De verschillen zijn logisch, maar hebben geen noemenswaardige impact. Twee op de drie vrouwen met regelmatig hormonale klachten (66%) heeft zich in het afgelopen jaar weleens ziek gemeld. Hiervan gaf 19% aan dat dit was vanwege hormoongerelateerde klachten.

Invloed op werk

Als medewerkers zich niet lekker voelen, zijn ze minder productief. Dat geldt voor twee op de drie werknemers, ongeacht de soort klachten die ze hebben. Werkneemsters met hormonale klachten zeggen wel vaker hun werk minder goed te kunnen doen: 29% tegenover 18% van de werknemers met algemene gezondheidsklachten.

Presenteïsme

Vrouwen die last hebben van menstruatie- of overgangsklachten voelen zich bovendien ongemakkelijk (17%), schuldig naar de werkgever (22%) en onzeker over de eigen competenties (19%). Presenteïsme (gaan werken ook al voel je je ziek) komt bij deze groep dan ook relatief vaak voor: 67% geeft aan toch naar het werk te gaan ondanks de klachten die ze ervaren. Bij werknemers met algemene klachten is dit 43%.

Verbeterpunten voor de werkgever

De deelnemers aan het onderzoek geven werkgevers de volgende verbeterpunten mee:

• meer bewustwording onder leidinggevenden (54%);
• meer mogelijkheden voor flexibel werken (44%);
• betere temperatuurregulatie en ventilatie op de werkplek (35%);
• betere voorzieningen in wc-ruimtes (30%);
• betere herkenning van klachten door de bedrijfsarts (29%);
• invoering van menstruatie- of menopauzeverlof (28%).