De preventiemedewerker

Profiel preventiemedewerker

Dé preventiemedewerker bestaat niet, de invulling hiervan verschilt per organisatie. Dit wordt gebaseerd op de RI&E en de aard van de hierin beschreven arbeidsrisico’s.

Stel een profiel op dat kenniseisen en competenties bevat die passen bij uw organisatie. Er zijn geen opleidingseisen aan de preventiemedewerker. Het deskundigheids- en opleidingsniveau is afhankelijk van de complexiteit van de werkprocessen in de organisatie en de risico’s en kan variëren van MBO tot academisch niveau.

Het verschilt per organisatie hoeveel tijd de preventiemedewerker krijgt om zijn taken uit te voeren. Soms gaat het om een dagdeel per week, maar andere organisaties hebben een of meerdere fulltime preventiemedewerkers in dienst. Ook kan het zijn de preventieve taken zijn verdeeld over meerdere personen.

Is er nog geen preventiemedewerker? Dit is wel verplicht. In principe is het niet toegestaan iemand van buiten de organisatie aan te stellen, behalve als het niet mogelijk is om dit binnen uw organisatie te regelen.

Competenties

De competenties die de preventiemedewerker moet hebben zijn ook afhankelijk van uw organisatie. Wel zijn er een aantal competenties te benoemen die voor iedere preventiemedewerker van belang zijn. Denk hierbij aan resultaatgerichtheid, omgevingsbewustzijn, onafhankelijkheid, plannen en organiseren en kwaliteitsgerichtheid.

De preventiemedewerker is meestal actief op beleidsniveau en coördineert en toetst in de praktijk de uitvoering van het arbobeleid in de organisatie.

Soms zijn de arbeidsrisico’s in een organisatie zo divers dat er verschillende specialismen nodig zijn. Denk bijvoorbeeld aan een productiebedrijf waar de risico’s in de fabriekshal heel anders zijn dan die voor het kantoorpersoneel.

Kennis

Om alle taken goed uit te kunnen voeren heeft de preventiemedewerker de juiste kennis en vaardigheden nodig. Dat is een vereiste vanuit de Arbowet. Deze kennis en vaardigheden verschillen per organisatie. In ieder geval beschikt de preventiemedewerker over:

• kennis van alle relevante wet– en regelgeving over arbeidsomstandigheden;
• kennis van de specifieke risico’s en potentiële gevaren binnen de organisatie en hoe deze risico’s te beperken.

Juist omdat de vereisten per organisatie zo verschillen is er geen certificeringsverplichting of opleidingseis vastgelegd in de wet. Wel moet uw organisatie kunnen aantonen dat de preventiemedewerker over het vereiste kennisniveau beschikt.

Gebruik de in de RI&E omschreven arbeidsrisico’s om te bepalen welke kennis een preventiemedewerker nodig heeft in uw organisatie. Bekijk vervolgens samen met de preventiemedewerker of er aanvullende opleiding nodig is.

Taken

De taken van de preventiemedewerker zijn sterk afhankelijk van de uitkomsten van de RI&E. De taken van de preventiemedewerker moeten worden vastgelegd in het arbobeleid van uw organisatie. Wel zijn er drie taken van de preventiemedewerker wettelijk vastgelegd:

1. Het (mede) opstellen en uitvoeren van de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E).
2. Het adviseren en nauw samenwerken met de ondernemingsraad/personeelsvertegenwoordiging over de te nemen maatregelen voor een goed arbeidsomstandighedenbeleid.
3. Deze maatregelen (mede) uitvoeren.

De preventiemedewerker helpt met het (mede) uitvoeren van de RI&E en de rapportage daarover. Ook mag de preventiemedewerker de werkgever gevraagd en ongevraagd adviseren.

De preventiemedewerker is net als de OR beschermd tegen ontslag. Het advies van de preventiemedewerker mag dan ook nooit grond voor ontslag vormen.

Aantal

De invulling die u geeft aan uw verplichting een preventiemedewerker aan te stellen hangt af van de situatie in uw organisatie. Soms kan één persoon alle taken van de preventiemedewerker op zich nemen. Soms wordt de taak verdeeld over meerdere personen. Daarbij is het van belang dat de functie doelmatig en functioneel klopt bij de organisatie.

Wanneer de arbeidsrisico’s in uw organisatie per afdeling of functie erg verschillen dan zult u meerdere preventiemedewerkers moeten aanstellen met verschillende aandachtsgebieden.

In organisaties met minder dan 25 werknemers kan de werkgever deze taak zelf op zich nemen. Zijn er 25 of meer werknemers in dienst dan moet de werkgever hiervoor iemand aanstellen.

Preventiemedewerker en de ondernemingsraad

De ondernemingsraad heeft een belangrijke rol bij de invulling van de preventieve taken in de organisatie. Bij elke wijziging van een regeling rondom de preventiemedewerker geldt namelijk het instemmingsrecht. Daaronder vallen het profiel en de taken van de preventiemedewerker, en per 1 juli 2017 ook de aanstelling van de preventiemedewerker.

Een van de wettelijke taken van de preventiemedewerker is het adviseren en samenwerken met de OR. Een gedegen samenwerking tussen OR en preventiemedewerker versterkt uw verzuimpreventiebeleid.