Maatwerkregeling of vangnetregeling arbodienstverlening
Een werkgever is verantwoordelijk voor een goed arbo- en verzuimbeleid. Hij dient zich daarbij te laten ondersteunen door een arbodienst. De werkgever is verplicht om een contract met een gecertificeerde arbodienst te sluiten. Daarbij kan hij kiezen uit twee verschillende regelingen: de maatwerkregeling en de vangnetregeling. Gebruik deze checklist om te bekijken wat de verschillen zijn tussen de vangnetregeling en de maatwerkregeling.
Maatwerkregeling en basiscontract
Bij de maatwerkregeling is het belangrijk dat de afspraken in het basiscontract, zijn toegesneden op de situatie binnen de organisatie. Ook moet er rekening worden gehouden met de wet- en regelgeving en de richtlijnen van de beroepsgroep van de bedrijfsartsen.
Daarnaast is de werkgever ervoor verantwoordelijk dat de arbodienst of bedrijfsarts wordt geïnformeerd over de afspraken die met andere arbodeskundigen worden gemaakt.
De Inspectie SZW kan handhavend optreden bij het ontbreken van een basiscontract of onderdelen daarvan.
Maatwerkregeling
Bij de maatwerkregeling is in ieder geval één bedrijfsarts verplicht die de wettelijke arbotaken uitvoert. De maatwerkregeling biedt de werkgever flexibiliteit en daarmee de mogelijkheid aan te sluiten bij de specifieke wensen van de organisatie.
Dit betekent extra werk voor de werkgever. Hij moet in et geval van de maatwerkregeling de werkprocessen beschrijven en over ondersteunende voorzieningen en systemen beschikken. Ook de coördinatie tussen werkgever, werknemer en de arbodeskundigen moet de werkgever zelf regelen.
De rol van het management is belangrijk bij de maatwerkregeling. De maatwerkregeling vraagt dan ook om goede samenwerking en communicatie tussen de werkgever, de werknemer en de gecontracteerde deskundigen.
Hoofdvoorwaarden maatwerkregeling
Bij de de maatwerkregeling moet de werkgever voldoen aan twee hoofdvoorwaarden:
- De ondernemingsraad (OR) of de personeelsvertegenwoordiging (PVT) moet schriftelijk laten weten akkoord te zijn met de keuze voor de maatwerkregeling, de gekozen contractpartners en de inhoud van de contracten. Dat hoeft niet als de keuze voor maatwerkregeling al in de cao is vastgelegd.
- Er moet een contract worden afgesloten met een bedrijfsarts voor bijstand bij de verzuimbegeleiding, aanstellingskeuring en PAGO.
Organisaties zonder ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging kunnen dus geen gebruik maken van de maatwerkregeling, tenzij de cao dat mogelijk maakt.
Vangnetregeling
Kiest de werkgever voor de vangnetregeling dan regelt hij arbozaken via een gecertificeerde arbodienst. De arbodienst kan verschillende deskundigen inzetten om de werkgever te ondersteunen, zoals bij verzuimbegeleiding, het periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (PAGO), of het uitvoeren van een toets op de risico-evaluatie & -inventarisatie (RI&E).
De kerndeskundigen zijn de bedrijfsarts, de arbeidshygiënist, de veiligheidskundige en de arbeids- en organisatiedeskundige.
Werknemers hebben via de OR instemmingsrecht bij de keuze van de arbodienst en de inhoud van het contract.
Tijd versus kosten
Door de bank genomen pakt een maatwerkregeling vaak goedkoper uit. Dit komt omdat u zelf bepaalt welke deskundige u adviseert in welke situatie. Wel zal dit aanzienlijk meer tijd vragen dan de vangnetregeling, omdat u alles zelf moet coördineren. Denk hierbij ook aan administratieve werkzaamheden. Naast tijd vergt dit ook veel kennis. Bij een vangnetregeling neemt een totaalpakket af bij een arbodienst die u alle werkzaamheden uit handen neemt.
Aandachtspunten
Zorg dat u niet alleen aandacht heeft voor het terugdringen van verzuim, maar ook voor preventie. Let vooral bij een maatwerkregeling goed op of er voldoende deskundigen zijn gecontracteerd om met preventie aan de slag te gaan.
Ook is privacy een belangrijk aandachtspunt als in uw organisatie wordt gekozen voor de maatwerkregeling. Er moet precies beschreven worden in welke registraties, hoe, op basis van welke grondslag en met welk doel de (privacygevoelige) persoonsgegevens (ook privacygevoelige gegevens) van werknemers worden vastgelegd in personeelsregistraties.