AI – kunstmatige intelligentie

Wat is kunstmatige intelligentie

Bij kunstmatige intelligentie (AI) denkt iedereen vrijwel direct aan Chat GPT, maar AI is veel meer dan dat en we zijn er al bekender mee dan we denken. De gezichtsherkenning waarmee je apps op je smartphone opent, de chatbot van de klantenservice waaraan je vragen kunt stellen en suggesties voor andere muziek in Spotify zijn voorbeelden van AI. Net als Google Search Engine en Google Translate. En Chat GPT dus. Die laatste is een voorbeeld van generatieve-AI, kunstmatige intelligentie die in reactie op een vraag of opdracht nieuwe content kan creëren. Dit kan zowel audio en beeld als tekst zijn.

Toepassingen op de werkvloer

AI wordt al langer breed toegepast op de werkvloer. Zelfrijdende voertuigen in magazijnen, robots die in ziekenhuizen bloedmonsters naar het lab rijden en aan het bed helpen met het tillen van patiënten, zijn voorbeelden van AI op de werkvloer. Maar ook het gebruik van drones voor verkenningswerkzaamheden of het opsporen van mijnen bij politie en defensie, gezichtsherkenningssoftware bij de douane en de chatbots bij de klantenservice zijn toepassingen van kunstmatige intelligentie.

Toepassingen voor HR

De meest voorkomende toepassing van AI voor HR is momenteel bij werving en selectie. Door inzet van een AI-tool kun je de screening van kandidaten aanzienlijk versnellen. Zo kun je een AI-tool laten beoordelen of sollicitatiebrieven voldoen aan het vooraf ingegeven zoekprofiel. Vooral organisaties die veel reacties op openstaande vacatures krijgen, kunnen hiermee veel tijd besparen. Die tijd kun je gebruiken voor het voeren van (meer) persoonlijke gesprekken. Denk daarnaast ook aan het gebruik van een chatbot om veelgestelde vragen van sollicitanten op je website te beantwoorden. Een tool als ChatGPT kun je gebruiken als hulp om je vacatureteksten te schrijven. De standaardformuleringen en -gegevens die je daarin altijd wilt verwerken kun je door ChatGPT laten schrijven.

Door gebruik van een AI-tool kun je het screenen van sollicitanten vergemakkelijken. Denk wel aan de bescherming van privacy en wees transparant over het gebruik van AI.

Voordelen van AI

De voordelen van AI zijn legio. In de werkomgeving kan het zorgen voor een hogere productiviteit. Ook kan het kosten besparen, denk aan de manuren die je normaal kwijt bent aan het lezen van sollicitatiebrieven. AI kan saaie, routinematige taken overnemen van werknemers waardoor hun werk minder voorspelbaar en uitdagender en boeiender wordt. Het gebruik van drones en robots om gevaarlijke situaties te detecteren, zorgt ervoor dat de arbeidsveiligheid toeneemt. Een cobot die kan assisteren aan een ziekenhuisbed bij het tillen draagt bij aan gezonde arbeidsomstandigheden en minder verzuim.

Risico’s van AI

Er kleven ook risico’s aan het gebruik van AI. Zo is het biasgevoelig omdat de AI-systemen gevoed worden met data en algoritmes die door mensen zijn bedacht. Dat is ook precies de reden dat het gebruik van AI bij werving en selectie discriminatie in de hand kan werken. Mensen laten onbewust hun vooroordelen meewegen bij selectieprocedures. Zo blijken de meeste mensen een voorkeur te hebben voor kandidaten die op henzelf lijken. Verder is er risico van misbruik. Generatieve AI is in staat levensechte beelden te maken. Wie dit beheerst en kwaad wil, kan deep fakes produceren.

Wees je bewust van vooroordelen die meespelen bij het bedenken van algoritmes. Bouw procedures in die discriminatie voorkomen.

Rol van HR

Als de toepassing van AI in het werk toeneemt, zullen op den duur de rollen in je organisatie veranderen. AI neemt geen banen over, maar taken, al is natuurlijk niet gezegd dat er geen functies zullen verdwijnen. Dat betekent dat je als HR je medewerkers erop moet voorbereiden dat hun werk de komende jaren zal veranderen. Een deel van het huidige takenpakket wordt misschien vervangen door AI. Dan blijft er tijd over voor andere taken of misschien moet het werk anders georganiseerd worden. Door medewerkers tijdig  opleiding en (om)scholing aan te bieden, zorg je dat ze hier klaar voor zijn.

Met een goed opleidings- en coachingsbeleid kun je medewerkers duurzaam inzetbaar houden. Ook als hun werk door AI verandert.