Omgaan met vastende collega’s tijdens Ramadan

Ramadan is de jaarlijkse vastenperiode voor moslims, waarbij zij tussen zonsopgang en zonsondergang niet mogen eten, drinken of roken – uitzonderingen daargelaten. Wellicht zijn er ook vastende collega’s bij jou in de organisatie. Als werkgever ben je niet wettelijk verplicht voorzieningen te treffen voor vastende medewerkers, maar je kan het hen wel makkelijker maken deel te laten nemen aan de Ramadan. Vergeet alleen niet even te overleggen met de ondernemingsraad.

Minder fit

Werken en vasten kan behoorlijk uitdagend zijn. Zo kan iemand zich minder fit voelen door het vasten en is het combineren van werk en privé iets ingewikkelder, omdat de maaltijden of heel laat, of heel vroeg plaatsvinden, met minder slaap als gevolg. Met een paar eenvoudige tips help je je vastende medewerker een handje, dat is wel zo collegiaal.

Bespreek met de vastende medewerkers hoe je kan aansluiten bij hun wensen tijdens de Ramadan.
Laat leidinggevenden tijdens de Ramadan extra letten op de gezondheid en veiligheid van de vastende medewerkers (en ook van alle andere medewerkers).
Plan of organiseer bij voorkeur geen teamuitjes of bedrijfsfeestjes tijdens de Ramadan. Het is niet leuk als sommige collega’s daar wel moeten verschijnen, maar niet mogen mee-eten.
Kijk of vastende medewerkers eerder of juist later kunnen beginnen, of biedt dagelijks flexibele werktijden aan als dat kan.
Probeer te voorkomen dat er gewerkt of vergaderd moet worden tijdens de iftar, de gezamenlijke maaltijd tijdens Ramadan die na zonsondergang wordt genuttigd
Maak het mogelijk om pauzes over te slaan, zodat de werkdag tijdelijk wat korter is. Bedraagt de werktijd minder dan vijf en een half uur per dag, dan mag de pauze sowieso worden overgeslagen.
Probeer fysiek zwaar werk voor vastende medewerkers te beperken tijdens de Ramadan.
Is er een afsluitbare ruimte beschikbaar op de werkplek als stilteruimte of om te bidden?
Kijk of het mogelijk is een gezamenlijke iftar te organiseren, waar moslims en andere collega’s met elkaar de maaltijd delen na zonsondergang. Dat werkt aan meer begrip en verbinding.

Realiseer je dat niet alleen de islam, maar elke religie zijn eigen gebruiken kent. Wil je als organisatie rekening houden met de persoonlijke geloofsopvattingen van alle medewerkers, kijk dan ook naar de wensen en gebruiken van medewerkers met andere religies.

Diversiteitsverlof

Veel organisaties zijn op officiële feestdagen gesloten en geven het personeel dan collectief vrij. Een deel van die feestdagen zijn van oorsprong christelijk, en misschien minder van toepassing om andersgelovenden. Je kan deze dagen ook omzetten van vaste in flexibele (extra) vrije dagen, die iedere werknemer kan opnemen wanneer hij of zij dat wil. Zoiets heet diversiteitsverlof. Een voorbeeld daarvan is dagen als Hemelvaartsdag, Tweede Paasdag, Tweede Pinksterdag en Goede Vrijdag – dagen die niet of niet altijd in het weekend vallen – voortaan als extra vrije dagen toe te kennen. Het kost een organisatie niets extra’s – een vaste vrije dag is nu flexibel in te vullen – maar maakt het werken wel inclusiever. Kijk hier voor meer informatie over diversiteitsverlof.

Rol van de ondernemingsraad

Is een organisatie van plan beleid te maken over werken tijdens Ramadan? Dan moet de werkgever even langs de ondernemingsraad. De OR heeft namelijk instemmingsrecht over zaken als beleid rond flexibele werktijden, afwijkende pauzes en arbeidsomstandigheden en adviesrecht over het instellen van het diversiteitsverlof.