TU Delft en sociale veiligheid: vlek op vlek

Het lukt het college van bestuur van de TU Delft maar niet om goed te reageren op een geval van grensoverschrijdend gedrag bij één afdeling. Eerst leidt slechte interne communicatie over geheimhouding tot onrust. Dan weerspreekt het college de bevindingen van de onderwijsinspectie en ontkent dat er sprake is van sociale onveiligheid. Vervolgens wordt de universiteitskrant gemuilkorfd. En tot slot komt het college met een verbeterteam dat bestaat uit mensen die de inspectie juist verantwoordelijk houdt en een ‘nieuwe’ communicatiedirecteur die de rector al 13 jaar kent uit een bandje.

Reconstructie NRC

Vlek op vlek, zou je kunnen zeggen. Dat blijkt uit een reconstructie van de NRC op 28 april. Het begint allemaal als er vijftien meldingen gedaan worden tegen de directeur van het innovatiecentrum. Het gaat vooral over pestgedrag (‘managerial bullying’). De rector verbiedt het managementteam met medewerkers te praten over de meldingen. Onderwijl laat het CvB de klachten onderzoeken. Vermoedelijk – maar dat is niet duidelijk – volgt een vaststellingsovereenkomst met de directeur, waarbij afgesproken dat hij vertrekt en dat beide partijen niet over de zaak zullen communiceren.

Zwijgplicht

Maar onderzoek en afhandeling duren lang. Onderwijl wordt de opgelegde zwijgplicht aan het MT steeds lastiger naarmate de directeur langer afwezig is. De onrust groeit, niemand weet wat er met de meldingen wordt gedaan. Hoewel de managers hun zorgen telkens delen met de rector en de HR-directeur, krijgen ze keer op keer dezelfde boodschap: niks tegen de medewerkers zeggen. In december vorig jaar geeft de collegevoorzitter aan zelfs geen mails van het MT meer te willen ontvangen over dit onderwerp. Geheimhouding is essentieel en praten leidt tot arbeidsrechtelijke maatregelen, zo dreigt het college van bestuur.

Onderwijsinspectie

Drie maanden later – de vaststellingsovereenkomst is blijkbaar getekend – stuurt het college van bestuur een mail aan de medewerkers van het centrum. De afwezige directeur legt zijn functie neer en gaat binnenkort elders aan de slag. Veel medewerkers zijn verbaasd: eerst horen ze maanden niets, en nu dit? In diezelfde periode stelt de onderwijsinspectie vast dat het college van bestuur veel informatie heeft over wat er aan de hand is met de sociale veiligheid op de universiteit, maar verzuimt passende maatregelen te nemen. Dat vergroot de onrust verder.

‘Daar moet je het mee doen, sorry’

In een bijeenkomst met de medewerkers kunnen de managers eigenlijk niets vertellen, ze blijven gehouden aan de geheimhouding. In een nieuwe personeelsmeeting op 21 maart komen de CvB-voorzitter en de HR-directeur eindelijk tekst en uitleg geven. Ze betreuren de opgelegde geheimhouding aan de managers en de situatie van gemeld grensoverschrijdend gedrag bij het centrum. Maar de geheimhouding is noodzakelijk en heeft het proces bespoedigd, aldus de rector. ‘Meer kan ik er niet over zeggen. Daar moet je het mee doen, sorry’.

Tegenaanval

Dan gaat het mis. Het CvB gaat in de tegenaanval, gesteund door de raad van toezicht. Het onderzoek van de inspectie is ‘ondeugdelijk’ en er staan ‘onjuiste, incomplete en niet of slecht onderbouwde verwijten’ in. Om dat te staven komt het college van bestuur met een vuistdikke reactie. De conclusies daarvan: er is helemaal geen sprake van wanbeheer, intimidatie of bedreiging en het beleid over sociale veiligheid deugt gewoon. In een persbericht geeft het CvB aan dat ze van plan zijn het onderzoek van de inspectie bij de rechter aan te vechten.

Muilkorf de pers

Verder krijgt universiteitsblad Delta, dat uitvoerig over de zaak heeft bericht, een douw. De afdeling juridische zaken sommeert het artikel offline te halen, zo niet dan wordt de hoofdredacteur persoonlijk aansprakelijk gesteld voor de eventuele schade. Dat leidt landelijk tot ophef. De rector biedt zijn excuses aan, al blijft het publicatieverbod gehandhaafd en krijgt de hoofdredacteur een mail dat de rector ‘van mening blijft dat TU-medewerkers, en dus ook de redactie van Delta, niet uit vertrouwelijke stukken mogen citeren’.

Samen in een bandje

Inmiddels breidt de onrust zich verder uit, over de hele universiteit. Dat komt ook doordat bekend wordt welke mensen zitting zullen nemen in het projectteam dat met verbeteringen moet komen voor de sociale veiligheid. Dat blijken de CvB-voorzitter en de HR-directeur zelf te zijn, mensen die door de inspectie juist medeverantwoordelijk worden gehouden voor de situatie. Het team wordt aangevuld met de nieuwe communicatiedirecteur. Die toetert op LinkedIn dat zij nieuw is en dus neutraal en onbevangen tegen de zaak aankijkt. Totdat blijkt dat zij al sinds 2011 met de rector in een bandje zit en ze elkaar dus heel goed kennen.

Roep om aftreden groter

Het is vlek op vlek. Inmiddels wordt de roep om aftreden van de rector steeds groter. Er zijn docenten die posten onder de hashtag #nietmijncvb, de eerst lokale media-aandacht verschuift naar de landelijke media en de socials. Het halve MT van het innovatiecentrum is inmiddels vertrokken of heeft aangekondigd dat binnenkort te doen. Al met al een schoolvoorbeeld hoe iets door onhandig optreden kan ontsporen, waarbij de reputatie van de universiteit er niet beter op wordt en de betreffende medewerkers met een kater achterblijven.