Kortdurend en langdurend zorgverlof

Kortdurend zorgverlof

Kortdurend zorgverlof stelt de werknemer in staat om bij ziekte van naasten zoals thuiswonende (pleeg)kinderen, de inwonende partner of de ouders de noodzakelijke zorg op zich te nemen. Het kan ook om een andere persoon gaan, met wie de werknemer een sociale relatie heeft, niet mee samenwoont maar wel redelijkerwijs degene is die deze zorgt verleent.

De werknemer mag bij een fulltime dienstverband een aantal dagen per jaar kortdurend zorgverlof opnemen. Dit aantal is gelijk aan twee keer het aantal uren dat uw werknemer per week werkt in een periode van 12 maanden. Hij hoeft de zorgdagen niet aangesloten op te nemen. De werknemer kan immers op wisselende dagen met zorgmomenten te maken krijgen. Dit betekent dat hij tussendoor gewoon kan komen werken, wat ook in het voordeel van uw organisatie is. Daarom is het slim als u zich op dit punt welwillend opstelt. Kortdurend zorgverlof gaat in op het moment dat de werknemer dit meldt.

Bij plotselinge ziekte (bijzondere omstandigheden) heeft de werknemer eerst recht op volledig betaald calamiteitenverlof. Dit kan, afhankelijk van de situatie, een paar uur of een paar dagen duren. Dit gaat over in het kortdurend zorgverlof.

Doorbetaling loon

U moet werknemers die kortdurend zorgverlof opnemen, ten minste 70 procent van hun loon doorbetalen. U mag hierbij het maximum dagloon als bovengrens aanhouden. De werknemer moet in ieder geval wel minimaal het minimumloon krijgen. Als de werknemer tijdens het verlof zelf ziek wordt – waardoor hij zijn zorgtaken niet kan uitvoeren – stopt het verlof. U moet zijn salaris dan doorbetalen zoals u normaal doet als een werknemer ziek is.

Afwijkende afspraken

Over het recht op kortdurend zorgverlof, de betaling en de duur ervan, kan de cao afwijkende afspraken bevatten. Als uw organisatie niet onder een cao valt, kunt u ook afwijkende afspraken maken met de ondernemingsraad of de personeelsvertegenwoordiging. De verlofuren die de werknemer opneemt, mag u in principe niet inhouden op de vakantiedagen, tenzij afspraken in de cao of met de OR of de PVT dat mogelijk maken. De werknemer houdt overigens altijd recht op het minimum aantal wettelijke vakantiedagen. Tijdens het kortdurend zorgverlof bouwt de werknemer normaal vakantiedagen op.

Kort of lang?

In de praktijk komt het nogal eens voor dat een werknemer aansluitend op zijn kortdurend zorgverlof aanspraak maakt op langdurend zorgverlof. Het kan immers gebeuren dat tien verlofdagen niet toereikend is. Langdurend zorgverlof biedt de werknemer de mogelijkheid om zorgtaken voor een langere periode met het werk te combineren, zoals bij een lange en levensbedreigende ziekte.

Bij de overgang van kortdurend naar langdurend zorgverlof kan het kortdurende verlof op verzoek van de werknemer helemaal of voor een deel worden aangemerkt als langdurend zorgverlof.

Langdurend zorgverlof

Langdurend zorgverlof is bedoeld voor het verzorgen van een naaste die ziek of hulpbehoevend is of een levensbedreigende ziekte heeft. In dat geval moet de betreffende medewerker de enige zijn die deze zorg kan leveren en minimaal een jaar bij de werkgever in dienst zijn. De werknemer krijgt dan onbetaald deeltijdverlof. Jaarlijks heeft hij recht om per 12 maanden verlof op te nemen gelijk aan zes keer het aantal uren dat uw werknemer per week werkt. Wanneer het gaat om een werknemer die parttime werkt, heeft deze recht op verlof naar evenredigheid van het aantal contracturen per week. Net als bij het kortdurend verlof, bouwt de werknemer ook vakantiedagen op.

Aanvraag

De werknemer dient twee weken voordat het langdurend verlof in moet gaan een schriftelijk verzoek bij u in. Het verzoek moet informatie bevatten over de reden van het verlof, wie verzorging nodig heeft, ingangsdatum, omvang en duur van het verlof en de spreiding van de verlofuren. U mag de werknemer om meer informatie vragen om te beoordelen of hij recht heeft op verlof, bijvoorbeeld in de vorm van een afsprakenbriefje met de arts. U moet uw beslissing over het langdurend verlof uiterlijk een week voor de aanvang van het verlof aan de werknemer meedelen. Doet u dit niet, dan gaat het verlof in volgens de wensen van de werknemer.

Inkomen

Langdurend zorgverlof is onbetaald verlof. De werknemer moet in principe zelf zorgen voor financiering. Natuurlijk mag uw organisatie ervoor kiezen de werknemer tijdens langdurend zorgverlof (gedeeltelijk) door te betalen. De cao kan u hiertoe zelfs verplichten. Dat geldt ook voor het uitruilen van vakantiedagen. Dit werkt hetzelfde als met het kortdurend zorgverlof.

Spreiding

In overleg met u mag de werknemer kiezen voor een andere spreiding van het langdurend zorgverlof. Hij mag het verlof zes weken voltijds opnemen of uitsmeren over een langere periode van maximaal achttien weken. Wel moet de werknemer het verlof altijd aaneengesloten opnemen. In de cao of in overleg met de OR of PVT zijn andere spreidingen, korter en langer verlof mogelijk.

Ziekte

Wordt de werknemer zelf ziek tijdens het langdurend zorgverlof, dan zijn er twee mogelijkheden. In overleg met de werknemer kunt u het verlof stopzetten. Dan gaan de normale regels voor loondoorbetaling tijdens ziekte in. Loopt het verlof door, dan hoeft u de werknemer alleen door te betalen over de uren die hij normaal tijdens het verlof zou werken. Heeft hij voltijds verlof, dan ontvangt hij dus geen loon.

Weigeren

Zowel kortdurend als langdurend verlof zijn een zogenaamd geclausuleerd recht. Dit betekent dat u de verlofaanvraag mag weigeren als er een zwaarwegend bedrijfsbelang speelt. Het verlof van de werknemer moet in dat geval tot ernstige problemen leiden, bijvoorbeeld als de afwezigheid van de werknemer niet goed kan worden opgevangen en dit ernstige gevolgen heeft voor uw organisatie.

Uiteraard moet u hierbij een goede afweging maken, en u afvragen of weigeren wel verstandig is. Vooral bij langdurend verlof moet u rekening houden met de consequenties van weigering, omdat het toch gaat om een werknemer met een ernstig ziek familielid. Bovendien kan een weigering tot gevolg hebben dat de werknemer zich ziek meldt of zelfs ontslag neemt.

Het is mogelijk dat er in de cao afspraken staan over het zorgverlof. Kijk dit altijd even na als u een verzoek voor verlof krijgt.

Voor wie neemt u verlof op?

Werknemers kunnen kort- en langdurend zorgverlof opnemen voor de noodzakelijke zorg aan: grootouders, kleinkinderen, broers en zussen, andere huisgenoten dan de kinderen of partner (bv. een inwonende tante), mensen met wie uw werknemer een sociale relatie heeft (bv. een buurvrouw of vriend) en die van de hulp van uw werknemer afhankelijk zijn.