Poolse grasmaaier haalt gelijk bij rechter
Een Poolse medewerker van een hoveniersbedrijf maait de berm rond de hectometerpaaltjes langs de snelweg A59. Hij staat op een treeplank aan de zijkant van een langzaam rijdende pick-up truck. Met zijn ene hand houdt hij de reling van de truck vast, met zijn andere hand maait hij het gras met een bosmaaier. Dan valt hij van de treeplank af. Hij breekt zijn beide enkels. De werkgever vindt het zijn eigen schuld, de werknemer vindt van niet. De rechter moet uitsluitsel bieden.
Roekeloos
De werkgever zegt dat hij de medewerker heeft verteld dat de treeplank alleen bedoeld is om de bosmaaier op te zetten. Dat de medewerker er al rijdend opstond, is roekeloos gedrag. Verder beroept de werkgever zich op de schriftelijk vastgelegde huisregels. Die zeggen onder meer over de plichten van de werknemer:
- Ik ben verantwoordelijk voor mijn eigen veiligheid;
- Ik attendeer anderen op veilig werken;
- Ik neem maatregelen bij onveilige activiteiten. Zo nodig onderbreek ik de werkzaamheden;
- Ik accepteer feedback over mijn veiligheidsgedrag, ongeacht rang en functie;
- Ik meld alle ongevallen en bijna-ongevallen, om anderen te informeren en hiervan te leren;
- Ik ben op de hoogte van risico’s en beheersmaatregelen;
- Ik zorg dat ik fit ben om te werken en draag de vereiste persoonlijke beschermingsmiddelen.
Geen woord Nederlands
De Poolse werknemer, die geen woord Nederlands verstaat, zegt dat hij nooit van de werkgever de instructie heeft gehad om niet op de treeplank van een rijdende auto te staan. Ook heeft hij de in het Nederlands gestelde huisregels nooit kunnen begrijpen, omdat niemand ze voor hem heeft vertaald. Hij stelt de werkgever aansprakelijk en eist het recht op een nader te bepalen schadevergoeding voor het aangedane en toekomstige leed als gevolg van het arbeidsongeval.
Gehakt
De rechter maakt gehakt van het verweer van de werkgever. De Poolse werknemer krijgt op alle fronten gelijk. Arbeidsveiligheid is niet in de eerste plaats een plicht van de werknemer, maar van de werkgever. De werkgever heeft bovendien geen wettelijk verplichte Risico-inventarisatie en – evaluatie (RI&E) gemaakt. En het eenzijdig afkondigen van huisregels waarbij de werknemer de volle verantwoordelijkheid in de schoenen geschoven krijgt voor zijn eigen veiligheid, is uit den boze.